Doğru bilinen yanlışların en başında ”kışın dondurma yenmez” gelir. Kışın soğuk şey yenmez mantığı ile kışın dondurma yenmez diyen birine verilecek en güzel cevaptır. ”Yazın çay içilmiyor mu?” Bu durum soğuk şeyler yazın yenilir ve içilir, sıcak şeyler de kışın yenilir ve içilir düz mantığına götürmüyor mu?
Halbuki vücudumuz kalsiyuma yaz kış ihtiyaç duyar.
Dondurma tam yağlı süt ve taze süt kaymağı ile yapılmışsa, sütten misli misli fazla kalsiyum içerir. Dolayısıyla böyle bir dondurma yaz kış yenilmelidir. İnsanlar kışın kendilerini yaza göre daha az mutlu hissederlermiş. Dondurma, uyku, öğrenme ve genel ruh hali durumlarında yardımcı olmaktan sorumlu olan serotinin olarak da bilinen beyin kimyasalını, trambotonin’i uyandırır. Mevsim itibariyle kışın mutsuz hissedenlerin dondurmadan uzak kalmamalarını tavsiye ediyoruz.
Bademcik ameliyatı olduğumuzda yazın veya kışın doktorun önereceği yegane yiyecektir dondurma. Yine diş hekimlerinin ağız içi operasyonlarında, yaz veya kış, sıklıkla önerdiği yiyecektir. Ayrıca yazın soğuk tükettiğimiz gazlı meşrubatları kışın ne tüketmekten vazgeçiyoruz, ne de kışın onları ısıtarak içiyoruz. Peki dondurmaya bu haksızlık niye?
Dondurmayı vücudumuza aldığımızda vücudumuzun ısısında değişiklikler mi oluyor? Bunu İsviçre’li bilim adamlarına ve yabancı araştırma üniversitelerine bırakmadan Serez Dondurmacısı olarak biz inceledik. 🙂
Dondurma yerken vücudumuzda oluşan ısı değişimleri
Vücudumuzun ısısı yaz kış ortalama 36-37°C dir.
Dondurma, dondurmacının reyonunda yaklaşık -13°C civarında servis edilir.
Biz iki top dondurmayı külaha koydurup yemeğe başladığımızda külahtaki dondurmaların ısısı süratle ortam ısısı ile dengeye gelmeye çalışır.
Rüzgarsız ortamda, +24°C ortam ısısında -13°C deki 40gr bir top sade sütlü dondurmanın erime seyrini izledik;
5 dk sonra -8,7°C
10 dk sonra -5,3°C
15 dk sonra -2°C
ısı değerine ve eriyik haline ulaştı.
Dondurmayı külahta yerken her dilimizin üstüne aldığımız dondurma, dil ve damak arasında süratle vücut ısısında dengeye gelerek sıvı bir şekilde boğaz yoluna giriyor. Boğaz yoluna giren dondurmanın ısı değeri +10°C’nin üzerine çıkıyor. Dil üzerine koyduğunuz dondurmanın boğaz yoluna giriş için geçirdiği süre sandığımızdan uzundur. İçtiğimiz bir sıvı veya meşrubat bu yolu çok daha kısa sürede alır. Boğaz yolundan mideye indiğinde dondurma vücut ısısını buluyor. Dondurma yerken vücut ısımızda asla bir eksilme olmuyor. Bu nedenlerle kışın yiyeceğimiz dondurma asla hasta etmez. Dondurmanın hasta etmesi dondurma kusurlu ise söz konusudur, kusurlu dondurma yaz kış demeden hasta eder. Dondurma da kusurlar genel olarak iki adettir; birincisi dondurma ısı şokuna maruz kalmışsa (eriyip tekrar dondurulmuşsa) iri buz kristalleri oluşur ve bunlar boğaz yolunu tahriş eder. İkincisi dondurmada mikrobiyolojik kirlenme olabilir.
Dondurma, doğru dondurma ise kalsiyum zenginliği ve mutluluk veren özelliklerinden dolayı daha fazla yenmelidir.
Kendinize ve sevdiklerinize bir iyilik yapın, dondurmayı yaz kış tüketin. Ancak unutulmasın, dondurmayı güvendiğiniz dondurmacınızdan yiyin.
Sevgi ve saygılarımızla…
Serez Dondurmacısı